Zo kom je de donkere dagen door

–20 december 2022–
De ‘r’ in de maand. Voor sommigen de mooiste tijd van het jaar, voor anderen vooral een periode van donkere dagen die steeds korter worden. Mensen met dementie kunnen hier extra gevoelig voor zijn. Psychologe Sanne Nijland geeft advies hoe een seizoensdip tegen te gaan.

“Sommige mensen hebben last van een seizoensgebonden depressie”, vertelt Sanne. “In de winter komt dat vaker voor. Er is dan minder daglicht. Daglicht is van invloed op onze biologische klok en daarmee op het dag- en nachtritme. Het lichaam heeft ’s ochtends daglicht nodig om ‘te ontwaken’. ’s Avonds zorgt duisternis ervoor dat iemand slaperig wordt.”

Kunstmatig langer

“Kunstlicht, computers en schermen maken onze dagen kunstmatig langer. Dat kan ons dag- en nachtritme verstoren. Bij dementie kunnen de hersencellen die de biologische klok aansturen worden aangetast. Hierdoor kunnen mensen met dementie onrustig slapen en ’s nachts actief worden terwijl ze overdag passief en slaperig zijn. Voor iemand met dementie is voldoende daglicht dus extra belangrijk.”

We vroegen Sanne om een ‘tip tegen de dip’ en kregen er maar liefst drie.

Geniet van het daglicht

“Laat het daglicht binnen. Open ‘s ochtends de gordijnen en zorg overdag voor een zitplek met veel daglicht, bijvoorbeeld voor het raam. Er bestaan ook speciale daglichtlampen en lichttherapiebrillen die zonlicht nabootsen. Dit kan bijdragen aan een goede stemming. Zorg ’s avonds voor gedempt licht. Dit helpt om te beseffen dat de dag voorbij is en dat het tijd is om te gaan slapen.

Ga naar buiten

“Ga naar buiten om optimaal te profiteren van het daglicht. Frisse lucht geeft letterlijk energie. Ook voor wie geneigd is om binnen te blijven door de kou, is het juist belangrijk om naar buiten te gaan”.

Blijf in beweging

“Daglicht en beweging zijn een ideale combinatie om de stemming te verbeteren en stress en spanning te verminderen, bijvoorbeeld door te wandelen of op een andere manier te bewegen. Tijdens mijn studie had ik les van professor doctor Erik Scherder. Hij benadrukt het belang van beweging voor de hersenfuncties.”

Mantelzorger? Zorg goed voor jezelf

Mantelzorgers zijn cruciaal om bewoners ‘de winter door’ te helpen. Dat kan soms best zwaar zijn, weet psychologe Sanne Nijland. “Daarom adviseer ik mantelzorgers om goed voor zichzelf te zorgen. Net als de seizoenen gaan wij zelf ook door verschillende fasen. Nu we meer tijd binnen doorbrengen, kan het fijnc zijn om de aandacht ook naar binnen te brengen, bijvoorbeeld door mindfulness.”